Henüz etiket yok.
Nisan ayının başlaması ile birlikte yaklaşan Paskalya Haftası için İspanya’nın her şehrinde, kasabasında ve hatta köylerinde tüm ülke tatlı bir telaş içerisine girer. “Semana Santa” yani “Kutsal Hafta” olarak bilinen bu iki hafta, tanıdığınız mekânlara ve insanlara yabancılaşırken görsel anlamda şenlik ve festival havasını iliklerinize kadar hissedebileceğiniz bir zaman dilimidir. Her gün geçtiğiniz sokaklar ve birlikte vakit geçirdiğiniz insanlar festival haftasının dokunuşuyla bambaşka bir hale bürünür. 2 hafta tamamlanıp, şehrin eski, sıradan haline dönüşü Kül Kedisi masalındaki at arabasının balkabağına dönüşü gibidir. Hayır abartmıyorum, gidip görenler bana hak verecektir.
İspanya’da festival aşkı çocuklukta başlıyor. Mart ayının ilk haftası minicik sevimli Spidermanler, Batmanler, Peterpanlar okul bahçelerinde sınıf arkadaşları ile yaptıkları kostüm partilerinde şehri renklendirerek “Semana Santa”ya doğru ilk adımı atıyorlar. Rengârenk kostümlerle her biri ayrı bir kahraman edası ile dolanıyor sokaklarda. Aynı zaman diliminde benzer etkinliklerle İspanya’nın her köşesinde kutlanıyor Kutsal Hafta. Ben öğrenci olarak kaldığım şehirde Murcia’da takip ettim Semana Santa’yı.
Peki neden “Kutsal” bir hafta? İbranice’de “Pesah” (geçiş) kelimesinden dilimize geçen “Paskalya” Katolik Hristiyanların en büyük bayramıdır. Özellikle Batı dünyasının Hristiyanlarında 22 Mart’tan 25 Nisan’a kadar olan zaman diliminde dolunayın olduğu günler “Paskalya Bayramı” olarak bilinir. Hz. İsa’nın çarmıha gerilip öldürülmek istenirken göğe yükselişi kutlanır. Bu sebeple Paskalya günü “Diriliş Günü” olarak bilinir. Paskalya’nın sembolü olarak bilinen yumurta yeniden doğuşu simgeler. Paskalya kutlamaları Hristiyan mezheplerinin kendi inançları doğrultusunda farklı şekillerde kutlanır. Paskalya gününe kadar olan bir haftalık sürede yıl boyunca kiliselerde neredeyse gerçek insan boyutlarında olan aziz ve azizelerin heykelleri canlı çiçeklerle süslenerek yüzlerce insanın omuzları üzerinde şehrin belirli sokaklarında gezdirilir. Endülüs bölgesinin şen-şakrak, eğlenmeyi seven insanları muhafazakar yüzünü kutsal hafta boyunca bu geçitlere olan sadakatleri ile gösterirler. Onlar dini vecibelerini yerine getirirken, Hristiyan olmayanlarda bu görsel şölenin tadını çıkarırlar.
Bağlı olduğu cemaate göre farklılık gösteren renklerle baştan aşağı tek renk çarşaf görünümlü kıyafetler giyen dindar halk sokaklarda ayak bileklerinde zincirlerle ve yalın ayak gezerler kortejlerin ardından. Amaç, Hz. İsa’nın çarmıha gerilirken çektiği acılara dair derin bir anlayış geliştirmektir. Ve hatta bir kısmı omzuna çarmıhını alarak katılır bu yürüyüşe. Ayaklarına kadar uzun elbiseleri ve uzun sivri kapüşonları ile kortejlerin ardından yürüyen bu kalabalık “İsa’nın Takipçieri” anlamına gelen “Nazarenos” olarak adlandırılıyorlar. Her ayrıntının sembolik bir anlam kazandığı bu dini geçitte, kapüşonların uzun ve sivri olmasının da bir anlamı var elbette, göğe doğru incelen kapüşon, cennete yükselişi ve cennete kavuşma arzusunu ifade ediyor.
Güneşin batışı ile bu yürüyüşe başlayan insanların söylediği ağıt tarzındaki ilahilere acıklı bir bando eşlik ediyor. Akşamın karanlığında ellerinde mumlarla kiliselerin önünden yürüyen insanlarla gotik bir havaya bürünüyor şehir. Kutsal Hafta oldukça yetişkinlere hitap ediyor gibi görünse de çocukları cezbeden bir yanı da var. Bu yürüyüşlerde her kilisenin devamlı takipçileri olan çocuklara da yer verilir, ayrıca İsa’nın takipçileri olarak bilinen “Nazarenos”lar kostümlerinin içine doldurdukları şekerlemeleri geçit boyunca onları meraklı gözlerle takip eden çocuklara dağıtırlar. Pazar gününe kadar Hz. İsa’nın ve havarilerinin yakalanışından Hz. İsa’nın göğe yükseliş anına kadar olan süreci simgeleyen farklı kortejler, omuzlarda taşınırken adımların yavaşlığı acılarının büyüklüğünü; yol boyunca bu geçidi evlerinden izleyenlerin kortejlerin üzerine gül yaprakları atmaları ise bu anın kutsal kabul edilişini ifade eder.
Semana Santa’nın son günü olan Paskalya Pazarı’nda şehirdeki matem havası yerini neşeye bırakır. Paskalya Pazarı’nda Hz. İsa’nın ölüme meydan okuyarak göğe yükselişinin coşkusu vurgulanır. İşte Paskalya Pazarı’ndan sonra sokaklarda olup bitenler artık Hz. İsa’nın dirilişini kutlamak için yapılan etkinliklerdir. “Huertana” olarak bilinen Köylü Bayramı ve devamında yapılan güzellik yarışmaları ile bir haftalık matem yerini kutlamalara bırakır. Huertana ile hayallerimdeki İspanya’ya rastladım sokaklarda. Yaşlısı, genci herkes sokaklarda yöresel kıyafetleri ile şarkı söyleyip dans ettiler hafta boyunca. Kutsal Hafta’nın ardından Huertana’da sokakları yetiştirdiği bitkilerle ve beslediği hayvanlarla gezerek yaptığı işle övünen köylüler doldurur. Hayvanları ile ilginç gösteriler yapmak isterken, hayvansever İspanyolların tepkisini toplayan köylülere de rastlamak mümkün. Matemi ve coşkusu ile bütün bu geçit alaylarını sokakların kenarlarına dizilmiş sandalyelerde oturarak bir turist edası ile izleyebilirsiniz. Sandalyesi 5 Euro.
İspanya’ya ve gezdiğim diğer ülkelere dair şahit olduğum ilginç anları yakaladığım kareleri @bihikayesivar kullanıcı adı ile instagram üzerinden takip edebilirsiniz.